Textielafval wordt garen

Wat een verspilling

Volgens de Wereldbank was de mode-industrie verantwoordelijk voor de productie van 62 miljoen ton kleding in 2019. Vroeg of laat eindigt dat allemaal als afval. Het Environmental Protection Agency berekende dat alleen al in de VS in 2018 17 miljoen ton textielafval werd gegenereerd. Minder dan 15% werd gerecycled.

Maar er moet toch iets gedaan kunnen worden met de resterende 85%, anders dan het gewoon verbranden of op een stortplaats dumpen? Imat - een bedrijf dat zich bezighoudt met onderzoek, ontwikkeling en het testen van materialen, componenten en systemen - en Envisions, een designlab met een fascinatie voor experimenteel materiaalonderzoek, denken van wel. En dus startten ze een gezamenlijk initiatief genaamd Fibres Unsorted.

"Mijn doel is eigenlijk om deze bergen textielafval te helpen verminderen door er garen van te maken," zegt Michael Wolf van Imat. "Het is zonde om zo'n waardevolle grondstof te verspillen." Gerecycled garen bestaat al, maar wordt gemaakt van gesorteerde kleding. Zo wordt bijvoorbeeld polyester gescheiden van algemeen textielafval en vervolgens gebruikt om polyestergaren van te maken. Maar dit is slechts een fractie van de recyclingmarkt. Michael en Imat mikken veel hoger: garen maken van ongesorteerd textielafval.

Een uniform, multivezel gerecycled garen

"Dit was een grote uitdaging," zegt hij. "Om een oplossing te vinden hebben we hebben veel getest en met veel verschillende partners gewerkt, zoals machinefabrikanten en deskundigen op het gebied van grondstoffenbeheer. Met ongesorteerd textiel krijg je meerdere vezels zoals katoen, wol en polyester. Door ze te combineren en te spinnen met conventionele industriële machines ontstond een garen dat ongelijk was qua dikte en sterkte. Door slimme technologie, zoals sensoren die de dikte monitoren en vervolgens de snelheid van de machine regelen, kunnen we een uniform garen produceren dat net zo sterk is als niet-gedraaid katoen." Dit is natuurlijk een enorme stap in de goede richting. Voor zover Wolf weet, is niemand anders op dit moment in staat om dit te doen. Maar wat kun je met dit garen maken? Dat is waar Envisions om de hoek komt kijken.

Geen bleekmiddelen of chemische processen

"We onderzochten verschillende gebruiksscenario's", zegt Sanne Schuurmans, directeur & medeoprichter bij Envisions.  "Een van de beperkingen was de kleur: het garen is grijs. We willen geen chemische processen gebruiken om het te bleken of te kleuren. Dat is niet duurzaam, want het garen zelf is recycleerbaar. Dus verkenden we andere mogelijkheden."

Stoelbekleding voor auto's

Het resultaat was een serie van stoelbekleding voor de auto-industrie. Door het garen te combineren met kleine hoeveelheden ander gerecycled materiaal (bijvoorbeeld polyestergaren) en te experimenteren met texturen, ontstonden verschillende mogelijkheden qua kleur en patroon. "Veel autofabrikanten zijn geïnteresseerd in wat wij doen", zegt Schuurmans. "Zij zien de waarde in van nieuwe ontwikkelingen als deze."

De auto-industrie werd gekozen vanwege de zeer hoge normen. "Als we aan hun specificaties kunnen voldoen - en dat hebben we gedaan - dan weten we dat ons textiel ook geschikt is voor veel andere industrieën", zegt ze. "We zitten momenteel in een samenwerkingsverband om een eigen textielcollectie te ontwikkelen op basis van dit garen, wat weer interessant kan zijn voor meubelfabrikanten."

Schaalvergroting om een verschil te maken

De garenproductie industrialiseren zou geen probleem mogen zijn. "We kunnen zeker opschalen naar het maken van ongeveer 500 tot 600 ton per jaar," zegt Wolf. "Volume is nodig om echt een impact te maken." Schuurmans is het daarmee eens. "Veel van de kleding die door modeketens wordt geproduceerd, komt niet eens in de winkels terecht en wordt gewoon weggegooid", zegt ze. "Het zou geweldig zijn als we zoveel mogelijk een nieuw leven kunnen inblazen."